Vantilatör Nedir? Vantilatörün İcadı

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yaz aylarında sıcaklıklar artış gösteriyor. Bu durum iklimlendirme cihazlarının daha fazla kullanılmasına ve dolayısıyla daha yüksek bir enerji tüketimine neden oluyor. Bunun en temel sebeplerinden biri de artan klima kullanımı. Özellikle son yıllarda artan enerji maliyetleri ve sağlığa verilen önem insanları çeşitli alternatifler aramaya itti. Klimaya karşı yaratabilecek en etkili alternatif de vantilatörler. Peki vantilatör nedir ve ne işe yarar? 
 

Vantilatör Nedir? Ne Demek?

Vantilatör en temel tanımı ile pervane adı verilen ve aldığı hareket ile dönen bir çarkın, aldığı havayı bir hacimden diğerine aktarmasıyla ve havaya yön vermesiyle çalışan bir makinedir. Vantilatörlerin çalışma şekillerine göre farklı isimleri bulunur. Yapı olarak pervane, motor ve gövde olmak üzere üç farklı parçadan oluşur. Klimaların hem satın alma hem de enerji maliyetlerinin yüksek olması ve sağlığa olan etkileri nedeniyle vantilatör kullanımı artmakla birlikte; aydınlatma özellikleri, düşük enerji tüketimi ve yüksek performansı ile tavan vantilatörleri de yaygın şekilde tercih edilmeye başladı.

Tavan vantilatörleri bir odanın ya da herhangi bir alanın tavanına monte edilir. Dönüş yönüne göre serin ya da ılık hava sağladıkları gibi, hava sirkülasyonunu sağlıyor olmaları nedeniyle ortamdaki nemin ve tozun hatta haşerelerin dahi uzaklaştırılmasına da yardımcı olurlar. Aydınlatma özelliği bulunan tavan vantilatörleri iki farklı enerji tüketiminin önüne geçer. Ayrıca ömür boyu sessizlik ve motor garantisi sunan Hunter Fan gibi tavan vantilatörü modelleri maksimum verimlilik ile uzun ömürlü bir kullanım olanağı yaratır. Peki vantilatörü kim icat etti ve icat ne zaman gerçekleşti?
 

Vantilatörü Kim İcat Etti?

Vantilatör bir dönem Thomas Edison’un ekibinde bulunan ve ampulün icadında da önemli bir rol üstlenen Amerikalı elektrik mühendisi Schuyler Skaats tarafından icat edilmiştir. İlk olarak 2 pervaneli ve havayı tek bir yöne üfleyen vantilatör icat edildikten sonra, tasarımlar daha da geliştirilmiş ve havayı her yana üfleyen vantilatörlere dek gelinmiştir. Günümüzde de hala bu tip vantilatörler kullanılır.

James Hunter ve John Hunter tarafından kurulan Hunter Fan Company ise dünyanın ilk tavan vantilatörü geliştiricisi ve üreticisi olarak bilinir. İlk olarak buhar ve su basıncı ile çalışan Hunter Fan tavan vantilatörleri daha sonradan elektrikli şekilde üretilmeye başladı. Ayrıca vantilatörü kim buldu sorusu kadar, ne zaman bulunduğu da önemli.
 

Vantilatör Ne Zaman Bulundu?

İlk olarak satışı gerçekleştirilen elektrikli vantilatör 1882 yılında Dr. Skaats tarafından icat edildi. Bu elektrikli ve tek tarafa hava verebilen vantilatörlerin üretimi New York’ta kurulan Skaats Wheeler şirketi tarafından gerçekleştirildi. Havayı birden fazla tarafa üfleyebilen ve bugün de hala kullanılan vantilatörlerin üretimi ise 1908 yılında gerçekleşti. 

İlk tavan vantilatörü geliştiricisi ve satıcısı olan Hunter Fan Company’nin kuruluşu ise 1886 yılına kadar dayanıyor. Hunter Fan Company 135 yılı aşkın geçmişi ile bugün hala en güvenilen tavan vantilatörü üreticisi durumunda. Bunu da büyük ölçüde; sunmuş olduğu ömür boyu sessizlik ve motor garantisine borçlu. Hunter Fan marka tavan vantilatörleri bugün hem yüksek performansı hem de estetik ve dayanıklı tasarımları ile dünyanın en iyi markalarından biri olarak gösterilmekte ve bilinmektedir.
 

Vantilatör Ne İşe Yarar?

Vantilatörlerin çalışma prensiplerine geçmeden önce vantilatör ne işe yarar sorusunu cevaplamak önemli. Vantilatörler en temelde yaz aylarında serinleme amacıyla kullanılan basit ve kullanışlı aletlerdir. Aslında havanın ısı derecesini değiştirmez, yalnızca var olan havanın yerini değiştirerek bir ferahlık hissi yaratırlar. Aynı zamanda vücut etrafında biriken sıcak havanın da uzaklaştırılmasını sağlar. Bir diğer yandan vantilatörler yaz aylarında vücutta biriken nemin buharlaşmasını da kolaylaştırır. Fakat böyle durumlarda vücuttaki ısı kaybı çok hızlı gerçekleşeceği için boyun ya da baş ağrısı gibi sağlık sorunlarının ortaya çıkması muhtemeldir.

Normal vantilatörlerde oluşan baş ve boyun ağrıları gibi olumsuz durumlar tavan vantilatörü için geçerli değildir. Ayrıca tavan vantilatörleri dönüş yönüne göre serin bir ortam yaratabilecekleri gibi, ortam ısısının artmasına da yardımcı olurlar. Hava sirkülasyonunun tavandan sağlanıyor olması, ortamdaki tozun ve nemin uzaklaştırılmasını, dolayısıyla solunan havanın daha temiz olmasını sağlar. Özellikle Covid-19 pandemisi döneminde ortam havasının temizleniyor olması sebebiyle klima ve vantilatörler yerine tavan vantilatörü kullanılmasının önemi de artmıştır. 

Elbette bir tavan vantilatörünün bunları yaparken sessiz bir şekilde çalışması da büyük önem taşır. Nitekim size bunu vaat eden çok sayıda tavan vantilatörü markası ile karşılaşmanız mümkün. Fakat bu markalar arasında size ömür boyu sessizlik garantisi sunan tek marka Hunter Fan markasıdır. Peki vantilatör nasıl çalışır ve çalışma prensipleri ne şekilde açıklanabilir?

Vantilatör Nasıl Çalışır? Çalışma Prensibi

Aslında vantilatör çalışma prensibi son derece basit bir temel üzerine oturtulmuş. Bir elektrikli motor üzerine yerleştirilmiş pervaneler ile rüzgar oluşturulur ve bu rüzgar sayesinde vücut serinler. Yani aslında vücudun etrafında bulunan sıcak hava uzaklaştırılmış olur ve böylece vücudumuzu daha serin hissederiz. Fakat bu durumun sağlık açısından birtakım sorunları olabilir. Örneğin gözlerde kuruluk ya da hassasiyet oluşması bunlardan biridir. Çünkü yaratılan rüzgar ile ortamdaki nem de buharlaştırılmış olur. Ayrıca ani ısı kaybının kaslarda tutulmaya yol açması da muhtemeldir. 

31.12.2022